هشتمین گزارش «کرونا، نیروی کار و حمایت
اجتماعی»
هشتمین گزارش «کرونا، نیروی کار
و حمایت اجتماعی» توسط معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر
شد. در این گزارش تأثیرات بحران کرونا بر بخش اقتصادی غیررسمی در سطح جهان و میزان
کاهش درآمد و افزایش فقر نسبی کارکنان این بخش در طول بحران کرونا مورد بررسی قرار
گرفته است. بخش دیگری از گزارش به آن دسته از بخش‌های اقتصادی می‌پردازد که در
ایام کرونا بیشترین آسیب را دیده‌اند. در بخش آخر گزارش به اشتغال غیررسمی در
ایران پرداخته شده است؛ این بخش شامل مروری است بر تخمین‌های موجود از تعداد
شاغلین بخش غیررسمی در ایران و گمانه‌زنی‌هایی دربارۀ تعداد شاغلین بخش غیررسمی
ایران که در طول دوران کرونا بیش از همه نیازمند حمایت اجتماعی هستند.
شاغلین
بخش غیررسمی و بحران کرونا در ایران و جهان
آخرین گزارش سازمان بین‌المللی کار نشان می‌دهد که اتخاذ سیاست‌های
حمایتی در راستای ارائه خدمات به نیروی کار غیررسمی در بحران کرونا از اهمیت زیادی
برخوردار است. اقتصاد غیررسمی با نیروی‌کاری معادل با 2 میلیارد نفر، بخش قابل‌توجهی
از اقتصاد جهانی و تولید ناخالص داخلی کشورها را به خود اختصاص می‌دهد. علی‌رغم
اهمیت به‌سزای این بخش در اقتصاد جهانی، این افراد از بسیاری از حقوق نیروی‌کار
رسمی محروم هستند و بحران کرونا این محرومیت‌ها را بیش از پیش تأثیرگذار ساخته
است. افرادی چون خرده‌فروش‌ها و دست‌فروش‌ها، کارگران ساختمانی و حمل و نقل، خدمت‌کاران
خانگی، برخی از کارکنان بخش‌های اسکان و تغذیه، تولیدات صنعتی و هنر، تفریح و
سرگرمی، در دوران بحران کرونا، بیش از پیش به حمایت اجتماعی نیاز دارند.
این گزارش، در ابتدا به میزان کاهش درآمد و افزایش فقر نسبی
کارکنان بخش غیررسمی در جهان می‌پردازد. سپس، با استفاده از داده‌های مرکز آمار و
اطلاعات منتشر شده توسط هیأت امنای سازمان تأمین اجتماعی و صندوق‌های تابعه (گرجی‌پور
و همکاران، 1398) به تخمین تعداد نیروی کار غیررسمی پرداخته و پراکندگی آن‌ها در
دهک‌های مختلف درآمدی را نشان می‌دهد. تخمین‌های این گزارش نشان می‌دهد که حدود 7
میلیون نفر از شاغلین ایرانی در بخش غیررسمی مشغول به کارند. نتایج تحقیقات همچنین
نشان می‌دهد که زنان، روستاییان، کسانی که تحصیلات دانشگاهی ندارند و ساکنین مناطق
محروم سهم بزرگ‌تری از اشتغال غیررسمی دارند.
